Ten tom poświęcony jest sztuce XVIII wieku. Był to okres rozwoju myśli oświeceniowej, która swoim wpływem objęła wszystkie dziedziny życia, również kulturę. W sztuce początków stulecia prym wiodła Francja, w której narodziło się pełne wdzięku, zmysłowe i beztroskie malarstwo Bouchera, Fragonarda i Watteau, a także nastrojowe obrazy Chardina.

Architektura XVIII wieku odziedziczyła po okresie baroku dynamizm i bogactwo form, które stały się jednak lżejsze, bardziej kapryśne. W całej Europie wznoszono lub rozbudowywano wspaniałe rezydencje, dekorując je i urządzając z niewyobrażalnym przepychem. Otwarto też pierwsze europejskie wytwórnie porcelany. W Wenecji rozkwitło malarstwo wedutowe – Canaletto, Guardi, Bellotto. Około połowy stulecia nastąpiły zmiany. Odkrycia antycznych miast w Herkulanum i Pompejach oraz teorie Winckelmanna zaowocowały wzmożonym zainteresowaniem starożytnością.

Filozofowie oświecenia formy sztuki klasycznej uznali za najbliższe ich racjonalnemu pojmowaniu świata. Narodził się klasycyzm. Malarstwo miało nie tylko bawić, lecz budzić ducha obywatelskiego, wyrażać wzniosłe idee – jak obrazy Davida. W architekturze zaczęto sięgać po surowe formy palladiańskie lub czerpać wzory z budowli starożytnych.