Tom VII obejmuje główne nurty sztuki europejskiej w burzliwym okresie dziejów kontynentu od podbojów Napoleona po Wiosnę Ludów. Bonaparte doceniał propagandową rolę sztuki i potrafił ją wykorzystać w kształtowaniu swego wizerunku.

Pomagali mu w tym malarze tej miary, co David i Canova. W architekturze monumentalny styl cesarstwa miał znamionować siłę i trwałość jego władzy. Źródłem inspiracji ówczesnych artystów była kultura starożytnej Grecji i Rzymu, a po kampanii bliskowschodniej także Egiptu. Reakcją na chłodny, racjonalny neoklasycyzm, którego zasadom najpełniej hołdował rzeźbiarz Bertel Thorvaldsen, była afirmacja nieujarzmionej natury i kult wzniosłego ducha, szarpanego namiętnościami, widoczne w romantycznych pejzażach Niemca Caspara Friedricha czy Anglików Johna Constable’a i Wiliama Turnera.

We Francji, akademickie malarstwo Jeana Auguste’a Dominique Ingresa, cieszyło się nadal ogromnym uznaniem. Jego rywalami byli Théodore Géricault, twórca dynamicznych obrazów o dużej sile wyrazu, i Eugene Delacroix, żywo reagujący na problemy społeczne i polityczne epoki. Równie zaangażowany był Hiszpan Francisco Goya, autor przejmującego cyklu rycin Okropności wojny.

Zainteresowanie artystów życiem zwykłych ludzi znacznie wzrosło po francuskiej rewolucji lutowej 1848 roku, czego dowodzą obrazy Courbeta, Daumiera czy Milleta, uważanych za głównych przedstawicieli realizmu.