Publikacja zawiera zbiór esejów o literaturze, sztuce, filozofii, w których myśl ojca psychoanalizy i jego francuskiego kontynuatora stanowi główną inspirację. Psychoanaliza powraca dziś jako jeden z najciekawszych języków przydatnych w interpretacji rozmaitych zjawisk kultury, choć wciąż chyba niedostatecznie reprezentowana jest na wydziałach filologicznych, filozoficznych czy katedrach historii sztuki. Stąd też pomysł na książkę, która – sto lat po ukazaniu się słynnego Freudowskiego eseju Pisarz i fantazjowanie – zbiera szkice czerpiące z dziedzictwa Freuda i Lacana bez uprzedzeń, za to dzięki świeżemu spojrzeniu odkrywa w nierzadko klasycznych już tekstach literackich (Joyce, Witkacy, Leśmian, Schulz, Miłosz), dziełach sztuki (Duchamp, Hopper) nowe znaczenia.

Autorzy zawartych w tomie szkiców wchodzą w dialog z dziełem samego Freuda – opisem przypadku prezydenta Schrebera, interpretacją Gradivy Jensena – i Lacana, by skonfrontować je z koncepcjami innych znaczących myślicieli XX wieku (Hannah Arendt, Michela Foucault, Jacques’a Derridy, Gillesa Deleuze’a, Harolda Blooma, Julii Kristevej), feministyczną krytyką literacką i teorią queer. Nie unikają także jednego z najtrudniejszych tematów współczesności – pytania o kulturę po Zagładzie, o egzystowanie wspólnoty naznaczonej traumą.

Rozdziały:

Przedmowa
Paweł Dybel

CZĘŚĆ I. GŁOS

„Oddać sprawiedliwość Freudowi”. Dyskusje wokół Freuda we francuskim poststrukturalizmie
Barbara Markowska

W pułapce reinterpretacji. Psychoanaliza i feminizm – związek wyczerpania czy nowych możliwości?
Monika Świerkosz

Sabina Spielrein – między Jungiem a Freudem?
Klara Naszkowska

Ontologia sędziego Schrebera. Pamiętniki nerwowo chorego i maszyna doświadczenia
Joanna Bednarek

Psychotyczny romans Paula Daniela Schrebera. Między psychoanalizą a teorią queer
Tomasz Kaliściak

Poza zasadą sublimacji. Inna lektura Gradivy Jensena
Iga Noszczyk

CZĘŚĆ II. LITERA

Obiekty – popędy – mimesis. Próba Lacanowskiej metafizyki literatury
Jan Potkański

Kobieta i pożądanie. Wokół twórczości Jana Andrzeja Morsztyna
Ireneusz Szczukowski
 
Klerk i freudyści. Irzykowski na kongresie neurologów
Lena Magnone

Anty-Edyp po polsku. Transformacje Freudowskiej hipotezy kompleksu Edypa w pisarstwie Witkacego
Paweł Dybel

Porządek pragnienia i logika fantazji w prozie Brunona Schulza
Michał Bandura

Leśmianowskie problemy z podmiotowością. O wierszu otwierającym cykl Powieść o rozumnej dziewczynie
Piotr Szwed

Labirynt języka obłędny. Psychoanalityczny przypis do wiersza Zuzanny Ginczanki
Ewa Kretkowska

„Ja” uwiedzione. Eroica Andrzeja Kuśniewicza w świetle Freudowskiej koncepcji popędów
i Baudrillardowskiej teorii uwiedzenia
Magdalena Kliszcz

Czesław Miłosz wobec psychoanalizy (świadectwa wczesne i późne)
Tomasz Wójcik

„Chciałbym tylko wiedzieć, co mam o sobie myśleć”. Tożsamość narratora i bohatera powieści Charlesa Mingusa Beneath the Underdog
Antoni Górny

„W szpilkach mojej mamy”. Przepracowywanie motywu ojca w poezji dwóch poetów północno-irlandzkich
Grzegorz Czemiel

…eh bien, un catholique est inanalysable. Lacan, św. Tomasz i literatura (zwłaszcza Joyce)
Michał Mrugalski

CZĘŚĆ III . TRAUMA

Eichmann jako objaw
Andrzej Leder

Sebald/Austerlitz. Próba psychoanalitycznego odczytania
Katarzyna Bojarska

Niewymazane. Kobiece trupy w Wymazywaniu Thomasa Bernharda
Katarzyna Szaniawska

Po/widokówki z powstania. O projekcie Darka Foksa i Zbigniewa Libery Co robi łączniczka
Anna Mach

CZĘŚĆ IV. SPOJRZENIE

Spojrzenia i ich losy
Kuba Mikurda

Poza zasadą rzeczywistości. Czy możliwa jest „psychoanalityczna” ekspozycja sztuki
XX i XXI wieku?
Jarosław Lubiak

Rozbijanie Danych: 1. Perspektywa, 2. Podmiotowość
Agata Pietrasik

Melancholia przestrzeni. Edward Hopper i znaki
Weronika Lipszyc

Fuck Sick with Sickness. Supermasochizm Boba Flanagana
Michał Krawczak

Obraz wymienny, pamięć doraźna? Estetyczne metonimie kapitalizmu
Tomasz Grzybowski , red. Natalia Żuk