Od instalacji elektrycznych wymaga się by były funkcjonalne, trwałe, estetyczne oraz bezpieczne w użytkowaniu.

Bezpieczeństwo użytkowania instalacji elektrycznych niskiego napięcia sprowadza się do zapewnienia ochrony przed następującymi podstawowymi zagrożeniami:
– porażeniem prądem elektrycznym,
– prądami przeciążeniowymi i zwarciowymi,
– przepięciami łączeniowymi i pochodzącymi od wyładowań atmosferycznych,
– skutkami cieplnymi.
Skuteczność ochrony przed wyżej wymienionymi zagrożeniami zależy od zastosowanych w instalacjach elektrycznych rozwiązań oraz środków technicznych.

W Polsce, w miastach i na wsi, istnieje ponad 11 milionów mieszkań oraz ponad 2 miliony gospodarstw rolniczych i ogrodniczych. Instalacje elektryczne w tych obiektach, z wyjątkiem budowanych w ostatnich latach, nie odpowiadają wymaganiom „Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [DzU Nr 75/2002, poz. 690; DzU Nr 109/2004, poz. 1156] oraz wymaganiom normy PN-IEC 60364 „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych”.

Są to instalacje elektryczne nie w pełni sprawne, będące źródłem wyżej wymienionych zagrożeń. Istnieje w związku z tym konieczność modernizacji instalacji elektrycznych w obiektach budowlanych, w tym szczególnie w mieszkaniach i budynkach mieszkalnych oraz w gospodarstwach rolniczych i ogrodniczych.

W instalacjach modernizowanych i przebudowywanych lub nowo budowanych należy zapewnić konieczność realizacji nowych, preferowanych rozwiązań, które są objęte wymaganiami „Warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie”  oraz wymaganiami Polskich Norm, powołanych w tych Warunkach Technicznych, w tym przede wszystkim wymaganiami normy PN-IEC 60364 „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych”.

Pozostałe normy oraz opracowania techniczne można stosować w projektowaniu i budowie, zgodnie z ustawą Prawo budowlane, jako zasady wiedzy technicznej [DzU Nr 156/2006, poz. 1118 z późniejszymi zmianami]. Do tych norm i opracowań należą między innymi:
– Normy wydane przez Stowarzyszenie Elektryków Polskich, a w tym:
• N SEP-E-001 Sieci elektroenergetyczne niskiego napięcia. Ochrona przeciwporażeniowa.
• N SEP-E-002 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje elektryczne w obiektach mieszkalnych. Podstawy planowania.
• N SEP-E-003 Elektroenergetyczne linie napowietrzne. Projektowanie i budowa. Linie prądu przemiennego z przewodami pełnoizolowanymi oraz z przewodami niepełnoizolowanymi.
• N SEP-E-004 Elektroenergetyczne i sygnalizacyjne linie kablowe. Projektowanie i budowa.
– Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych wydane przez Instytut Techniki Budowlanej, Warszawa ul. Filtrowa 1, a w tym:
• Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych. Część D: Roboty Instalacyjne.
Zeszyt 1. Wydanie II. Instalacje elektryczne i piorunochronne w budynkach mieszkalnych.
• Warunki Techniczne Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych. Część D: Roboty Instalacyjne.
Zeszyt 2. Instalacje elektryczne i piorunochronne w budynkach użyteczności publicznej.

Przytoczone wyżej przepisy techniczne, normy oraz opracowania wymagają, aby w modernizowanych i przebudowywanych lub nowo budowanych instalacjach elektrycznych niskiego napięcia w budynkach były stosowane rozwiązania i środki techniczne przedstawione w poniższej publikacji.

Rozdziały:

1. Układy sieci 11

2. Połączenia wyrównawcze główne i dodatkowe (miejscowe) 15

3. Uziomy 19

4. Zasady ochrony przeciwporażeniowej  21
4.1. Rodzaje ochron przeciwporażeniowych  23
4.2. Warunki stosowania urządzeń elektrycznych, w tym opraw oświetleniowych o określonych klasach ochronności, zapewniające ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym 33
4.3. Urządzenia ochronne różnicowoprądowe 33
4.4. Instalacje elektryczne w warunkach zwiększonego zagrożenia porażeniem prądem elektrycznym 38

5. Zasady ochrony przed prądem przetężeniowym 59
5.1. Zabezpieczenia przeciążeniowe 59
5.2. Zabezpieczenia zwarciowe 60
5.3. Zabezpieczenia przeciążeniowo-zwarciowe 61
5.4. Zabezpieczenia przewodów fazowych 62
5.5. Zabezpieczenie przewodu neutralnego N w układzie sieci TT i TN 62
5.6. Rozłączanie i załączanie przewodu neutralnego
5.7. Selektywność (wybiórczość) zabezpieczeń 62

6. Zasady ochrony przeciwprzepięciowej 71

7. Zasady ochrony przed skutkami doziemień w sieciach wysokiego napięcia 75
7.1. Stacja transformatorowa z bardzo dobrze uziemionymi częściami przewodzącymi dostępnymi 77
7.2. Systemy uziemień w sieci niskiego napięcia 77

8. Zasady ochrony przed skutkami oddziaływania cieplnego wywołanego przez instalacje i urządzenia elektryczne 81
8.1. Ochrona przeciwpożarowa 81
8.2. Ochrona przed poparzeniem 82
8.3. Ochrona przed przegrzaniem 83

9. Systemy i rozwiązania instalacji elektrycznych w budynkach 85
9.1. Systemy instalacji elektrycznych 85
9.2. Prowadzenie instalacji elektrycznych 86
9.3. Przyłączanie urządzeń elektrycznych do instalacji 86
9.4. Połączenia przewodów elektrycznych 87
9.5. Oznaczanie żył kabli i przewodów kolorami 88
9.6. Instalacje elektryczne prowadzone w podłożu i na podłożu palnym 89
9.7. Przeciwpożarowy wyłącznik prądu 91
9.8. Oświetlenie awaryjne zapasowe i ewakuacyjne 93

10. Instalacje elektryczne w mieszkaniach i budynkach mieszkalnych 95
10.1. Przyłączanie instalacji elektrycznej do sieci elektroenergetycznej 95
10.2 Przewody i sposoby ich prowadzenia w wewnętrznych liniach zasilających 96
10.3. Instalacje zasilające odbiory administracyjne 98
10.4. Obwody odbiorcze instalacji elektrycznych w mieszkaniach 98
10.5. Instalacje telekomunikacyjne 100
10.6. Ochrona przeciwporażeniowa 100
10.7. Zasady wyznaczania mocy zapotrzebowanej dla mieszkań i budynków mieszkalnych 101
10.8. Kompensacja mocy biernej indukcyjnej 102
10.9. Modernizacja instalacji elektrycznych w budynku mieszkalnym 108

11. Użytkowanie instalacji elektrycznych i piorunochronnych 109
11.1. Pomiar ciągłości przewodów ochronnych, w tym głównych i dodatkowych(miejscowych)połączeń wyrównawczych oraz pomiar rezystancji przewodów ochronnych  110
11.2. Pomiar rezystancji izolacji instalacji elektrycznej 112
11.3. Pomiary rezystancji izolacji w poszczególnych rodzajach obwodów oraz w kablach  112
11.4. Pomiar rezystancji izolacji podłóg i ścian 115
11.5. Pomiar rezystancji uziomu 115
11.6. Sprawdzenie skuteczności ochrony przed dotykiem pośrednim (ochrony przy uszkodzeniu)przez samoczynne wyłączenie zasilania 116
11.7. Sprawdzanie działania urządzeń ochronnych różnicowoprądowych 119
11.8. Wzory protokółów z przeprowadzonych badań instalacji elektrycznych 121
11.9. Badania techniczne i pomiary kontrolne urządzenia piorunochronnego 128

Dodatki 137
Dodatek 1. – Silniki elektryczne 139
Dodatek 2. – Zespoły prądotwórcze oraz zasilacze UPS w układach zasilania awaryjnego 152
Dodatek 3. – Ochrona odgromowa budynków 17