Podręcznik obejmuje wiedzę o zarządzaniu środowiskiem na poziomie całej Polski oraz na poszczególnych szczeblach podziału terytorialnego.

Autorzy po omówieniu podstawowych pojęć z zakresu zarządzania środowiskiem i charakteryzowaniu makrosystemu społeczeństwo-gospodarka-środowisko jako obiektu zarządzania przedstawili poszczególne elementy systemu zarządzania środowiskiem, a w tym: regulacje prawne, środki zarządzania środowiskiem, politykę ekologiczną i strategię zrównoważonego rozwoju, instrumenty zarządzania środowiskiem

Następnie zostało przedstawione zarządzanie głównymi elementami systemu, tj. ochroną przyrody, ochroną atmosfery, gospodarką wodną, gospodarką odpadami, bezpieczeństwem ekologicznym.

Podręcznik jest przeznaczony dla studentów zarządzania, ekonomii, ochrony środowiska i gospodarki przestrzennej na różnych poziomach kształcenia.

Spis treści:

Rozdział 1. Teoretyczne aspekty nauki o zarządzaniu środowiskiem
1.1. Podstawowe pojęcia w nauce o zarządzaniu środowiskiem
1.2. Koncepcja systemu zarządzania środowiskiem
1.3. Analiza makrosystemu społeczeństwo – gospodarka – środowisko jako obiektu zarządzania
1.3.1. System społeczeństwo
1.3.2. System gospodarka
1.3.3. System środowisko

Rozdział 2. Regulacje ogólnoprawne
2.1. Regulacje o charakterze ustrojowym
2.2. Regulacje międzynarodowe i unijne
2.3. Odpowiedzialność prawna w gospodarowaniu środowiskiem
2.3.1. Odpowiedzialność karna w ochronie środowiska
2.3.2. Odpowiedzialność karna za wykroczenia
2.3.3. Odpowiedzialność administracyjna
2.4. Regulacje prawne problemowe

Rozdział 3. Środki zarządzania środowiskiem
3.1. Organizacja systemu — organy i urzędy zarządzania środowiskiem
3.1.1. Wojewoda
3.1.2. Samorząd województwa
3.1.3. Samorząd powiatowy
3.1.4. Samorząd gminny
3.2. Informacja ekologiczna
3.2.1. Istota i znaczenie informacji w systemie zarządzania środowiskiem
3.2.2. System informacji o środowisku w Unii Europejskiej
3.2.3. System informacji o środowisku w Polsce — Państwowy Monitoring Środowiska
3.3. Nakłady na ochronę środowiska
3.3.1. Definicja i wielkość nakładów na ochronę środowiska
3.3.2. Nakłady na ochronę środowiska
3.3.3. Koszty bieżące ochrony środowiska
3.3.4. Wydatki gospodarstw domowych na ochronę środowiska
3.4. Źródła finansowania ochrony środowiska w Polsce

Rozdział 4. Wskazania polityczno-programowe
4.1. Polityka ekologiczna
4.1.1. Teoretyczne aspekty polityki ekologicznej
4.1.2. Polityka ekologiczna państwa
4.1.3. Polityka ekologiczna Unii Europejskiej
4.2. Strategia zrównoważonego rozwoju
4.3. Programowanie i planowanie

Rozdział 5. Instrumenty zarządzania środowiskiem
5.1. Klasyfikacja instrumentów zarządzania środowiskiem
5.2. Instrumenty prawnoadministracyjne
5.3. Proekologiczne procedury administracyjne
5.3.1. Procedura postępowania w sprawie wydania decyzji środowiskowych
5.3.2. Procedura oceny oddziaływania na środowisko
5.3.3. Ocena oddziaływania na środowisko skutków realizacji planów i programów
5.3.4. Inne obligatoryjne procedury administracyjne
5.4. Instrumenty ekonomiczne
5.4.1. Instrumenty o charakterze danin publicznych
5.4.2. Opłaty produktowe i depozytowe
5.4.3. Opłaty usługowe i administracyjne
5.4.4. Instrumenty o charakterze sankcyjnym
5.4.5. Instrumenty o charakterze rynkowym
5.4.6. Zachęty finansowe
5.4.7. Ekologiczne zabezpieczenia finansowe
5.5. Instrumenty dobrowolnego stosowania
5.6. Instrumenty społecznego oddziaływania

Rozdział 6. Zarządzanie ochroną przyrody
6.1. Ochrona przyrody jako przedmiot i obiekt zarządzania
6.2. Organy i instytucje zarządzania ochroną przyrody
6.3. Narzędzia zarządzania ochroną przyrody

Rozdział 7. Zarządzanie ochroną atmosfery
7.1. Uwagi wstępne
7.2. Ochrona atmosfery jako przedmiot i obiekt zarządzania
7.3. Narzędzia zarządzania ochroną atmosfery
7.3.1. Wskazania polityczno-programowe
7.3.2. Instrumenty zarządzania ochroną powietrza atmosferycznego i klimatu
7.4. Organy zarządzające i kontrolne oraz instytucje wspomagające

Rozdział 8. Zarządzanie gospodarką wodną
8.1. Charakterystyka obiektu zarządzania
8.2. Narzędzia zarządzania gospodarką wodną
8.2.1. Regulacje prawne
8.2.2. Programy i plany
8.2.3. Narzędzia informacyjne
8.2.4. Zakazy i nakazy
8.2.5. Pozwolenia wodnoprawne
8.2.6. Instrumenty ekonomiczne i instrumenty społecznego oddziaływania
8.3. Opis systemu zarządzającego
8.4. Założenia reformy systemu zarządzania gospodarką wodną

Rozdział 9. Zarządzanie gospodarką odpadami
9.1. Charakterystyka obiektu zarządzania
9.1.1. Podział odpadów według miejsca powstawania
9.1.2. Podział odpadów według zagrożenia dla człowieka i środowiska
9.1.3. System odzysku i recyklingu odpadów opakowaniowych i poużytkowych
9.2. Narzędzia zarządzania gospodarką odpadami
9.2.1. Regulacje prawne
9.2.2. Plany gospodarki odpadami
9.2.3. System obowiązków, nakazów, zakazów i pozwoleń
9.2.4. System ewidencji odpadów
9.2.5. Opłaty i zabezpieczenie finansowe
9.2.6. Dobrowolne porozumienia i edukacja społeczeństwa
9.3. Instytucje zarządzania gospodarką odpadami

Rozdział 10. Zarządzanie bezpieczeństwem ekologicznym
10.1. Charakterystyka obiektu zarządzania bezpieczeństwem ekologicznym
10.1.1. Powodzie
10.1.2. Osuwiska
10.1.3. Susze
10.1.4. Silne wiatry
10.1.5. Awarie techniczne
10.2. Opis systemu zarządzania kryzysowego
10.2.1. Organy zarządzania kryzysowego
10.2.2. Organy opiniodawczo-doradcze
10.2.3. Centra zarządzania kryzysowego
10.2.4. Instrumenty zarządzania kryzysowego
10.2.5. Instytucje reagowania kryzysowego
10.3. Monitorowanie i ostrzeganie przed zagrożeniami bezpieczeństwa ekologicznego
10.3.1. Służba hydrologiczno-meteorologiczna
10.3.2. Ośrodki koordynacyjno-informacyjne ochrony przeciwpowodziowej
10.4. Zarządzanie bezpieczeństwem użytkowania organizmów genetycznie zmodyfikowanych
10.4.1. Opis obiektu zarządzania
10.4.2. Instrumenty zarządzania
10.4.3. Instytucje zarządzające