Książka, która zmusza, by na nowo zastanowić się nad źródłem zła. Autorzy, odnosząc się do historii Holokaustu, wyjaśniają procesy psychologiczne kształtujące osobowość sprawców, biernych świadków oraz heroicznych altruistów ratujących ofiary. Próbują wniknąć w najbardziej mroczne zakątki ludzkiej psychiki, by zrozumieć przyczyny zbrodni Holokaustu i innych aktów ludobójstwa.
Omawiają procesy grupowe i międzygrupowe, a także czynniki kulturowe oraz biologiczno-ewolucyjne mogące odpowiadać za występowanie zachowań zbrodniczych. Sformułowane przez nich wnioski mają charakter uniwersalny i wykraczają daleko poza ogólną teorię przemocy międzygrupowej.
Rozdziały:
CZĘŚĆ I Stawanie się sprawcą
1. Psychologia świadków, sprawców i ratujących bohaterów 15
2. Czym jest „socjopsychologiczne” wyjaśnienie zachowania sprawcy?
Czynniki sytuacyjne i osobowościowe w Gorliwych katach Hitlera Daniela
Goldhagena (Leonard S. Newman) 43
3. Autorytaryzm i Holokaust. Wybrane implikacje poznawcze i afektywne
4. Zachowanie sprawców jako destrukcyjne posłuszeństwo. Wokół badań
Stanleya Milgrama, najdonioślejszej próby wyjaśnienia Holokaustu na gruncie psychologii społecznej 86
CZĘŚĆ II Ponad poziomem jednostkowym: grupy i zbiorowości ludzkie
5. Jagnięta ofiarne w wilczym przebraniu. Zawistne uprzedzenia, ideologia i czynienie z Żydów kozłów ofiarnych 103
6. Procesy grupowe a Holokaust
7. Badanie implikacji ram kulturowych dla ruchów społecznych i działań grupowych 147
8. Społeczeństwo i sprawcy. Warunki wstępne Holokaustu z perspektywy teorii kontroli 168
9. Zoomorfizm ludzkiej zbiorowej przemocy (R.B. Zajonc) 197
CZĘŚĆ III W obliczu zła
10. Holokaust i cztery korzenie zła (Roy F. Baumeister) 215
11. Inicjatorzy ludobójstwa. Hitler w ujęciu psychologii społecznej
12. Sprawcy bez wyrzutów sumienia. Samooszukiwanie i zmiana przekonań
13. Wyjaśnianie Holokaustu. Czy psychologia społeczna usprawiedliwia sprawców? 269
14. Epilog. Psychologowie społeczni wobec Holokaustu
|
