Śladami Marksa i Wittgensteina. Krytyka społeczna bez teorii krytycznej

„Jestem głęboko przekonany, że projekt krytyczny Marksa wart jest przemyślenia i dyskusji, a nie całkowitego odrzucenia, co zbyt łatwo ostatnio nam przychodzi”, pisze Lotar Rasiński.

Wartość tego projektu polega według Autora na powiązaniu przez Marksa krytyki z praktyką emancypacji. Krytyka ma sens tylko wtedy, jeśli może prowadzić do stopniowego wyzwolenia społeczeństwa.

Dziś należy jednak przemyśleć Marksowską ideę krytyki społecznej z perspektywy dokonanej przez Wittgensteina krytyki języka. Filozofia Wittgensteina każe nam odrzucić wszelkie formy komunikacji, które nie są oparte na języku naszej codziennej komunikacji. Celem i stawką jest tu powrót do praktyki, do świadomej partycypacji w społecznym życiu.

Książka Śladami Marksa i Wittgensteina stanowi doskonały przegląd stanowisk z obszaru współczesnej filozofii polityki (m.in. Walzer, Mouffe, Tully, Habermas). Przywoływane koncepcje analizowane są jednak z perspektywy wypracowywanej przez Autora oryginalnej koncepcji krytyki społecznej. Czerpiąc nie tylko z myśli Marksa i filozofii Wittgensteina, ale także z narzędzi wypracowanych przez Michela Foucaulta, rozwija on ideę „krytyki społecznej bez teorii krytycznej”.

Lotar Rasiński pracuje jako adiunkt w Zakładzie Filozofii (Instytut Pedagogiki) Dolnośląskiej Szkoły Wyższej. Jest autorem książki Dyskurs i władza. Zarys polityki agonistycznej (2010) oraz redaktorem tomów Język, dyskurs, społeczeństwo. Zwrot lingwistyczny w filozofii społecznej (2009) i Ludwig Wittgenstein – konteksty i konfrontacje (z P. Dehnelem, 2011). Jego zainteresowania badawcze obejmują współczesną filozofię polityczną, teorię dyskursu, krytykę społeczną i metodologię nauk społecznych. Jest redaktorem naukowym serii wydawniczej Biblioteka Współczesnej Myśli Społecznej przy Wydawnictwie Naukowym DSW.